Polski Ład od 1 stycznia 2022
Polski Ład to pakiet zmian kompleksowy pakiet zmian społeczno-gospodarczych obejmujących 23 ustawy. Pakiet został uchwalony w dniu 29 października 2021 roku i wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku. W poniższym artykule prezentujemy szczegóły zmian dotyczące osób zatrudnionych na umowę o pracę lub w oparciu o umowy cywilnoprawne.
Szczegółowe zmiany
Najważniejsza zmiana polega likwidacji odliczenia od podatku składki zdrowotnej w wysokości 7.75% podstawy wymiaru.
jest to zmiana niekorzystna dla podatnika. Na szczęcie w Polskim Ładzie jest szereg zmian, które rekompensują podatnikom likwidację odliczenia.
Zostaje wprowadzona nowa, jednolita ulga podatkowa w identycznej wysokości dla wszystkich podatników. Każdy podatnik, niezależnie od wysokości osiągniętego przychodu, zmniejszy roczną podstawę opodatkowania o 30.000 złotych, co oznacza zmniejszenie podatku o kwotę 17% * 30.000 złotych, czyli 5.100 złotych rocznie. Daje to miesięczne pomniejszanie podatku o 1/12 tej kwoty, czyli 425 zł.
Przy rozliczeniu rocznym podatek oblicza się w konsekwencji w następujący sposób:
• przy przychodach nie większych niż 120.000 złotych podatek to 17% przychodów minus 5.100 złotych
• przy przychodach ponad 120.000 podatek to 15.300 złotych (czyli 17% z kwoty 120.000 pomniejszone o 5.100 złotych) plus 32% od kwoty będącej różnicą przychodów i kwoty 120.000 złotych.
Zostaje zlikwidowana możliwość wspólnego rozliczenia podatku z dzieckiem, dla osób samotnie wychowujących dzieci.
Pracownik może złożyć nowe oświadczenie o odstąpieniu od stosowania miesięcznych kosztów uzyskania przychodów. Oświadczenie składa się oddzielnie dla każdego roku podatkowego.
Jeśli obliczona przez płatnika składka zdrowotna jest wyższa od kwoty zaliczki obliczonej zgodnie z przepisami obowiązującymi na dzień 31 grudnia 2021 roku, to składkę zdrowotna obniża się do wysokości tej zaliczki.
Jeśli składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona od przychodu wolnego od podatku dochodowego w ramach „ulgi dla młodych” jest wyższa od kwoty zaliczki obliczonej zgodnie z przepisami obowiązującymi w dniu 31 grudnia 2021, ale przy założeniu, że pracownik nie korzysta ze zwolnienia podatkowego, to składkę zdrowotną obniża się do wysokości tej kwoty.
Jeżeli w wyniku korekty dokumentów rozliczeniowych w ZUS za okres przed 1.01.2022, powstanie nadpłata składki zdrowotnej, wówczas pracodawca powinien dokonać zwrotu pracownikowi kwoty składki zdrowotnej pobranej, przekazać pracownikowi informację do PIT-11 o kwocie zwróconej składki i kwocie składki (7,75%) jaką pracownik powinien uwzględnić w zeznaniu, a pracownik zobowiązany jest w rocznym zeznaniu podatkowym doliczyć do podatku kwotę uprzednio odliczoną od zaliczki na podatek (tj. wg stawki 7,75%). Zwrot składki zdrowotnej ubezpieczonemu za okres po 1.01.2022r. nie wywołuje żadnych skutków podatkowych.
Minimalne wynagrodzenie od 1.01.2022 wynosi 3010 złotych, a minimalna stawka godzinowa to 19.70.
Limit 30-krotności od 2022 roku wynosi 177.660.
Wartość pieniężna nieodpłatnego świadczenia dla pracownika przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych ustalać się będzie w wysokości:
• 250 zł miesięcznie – dla samochodów o mocy silnika do 60 kilowat (około 82KM), pojazdów elektrycznych lub pojazdów napędzany wodorem
• 400 zł miesięcznie – dla innych samochodów
W przypadku zleceniobiorców, menedżerów, członków zarządu, rad nadzorczych przychód związany z ryczałtem musi być definiowany na zasadach ogólnych, tj. w oparciu o wartość rynkową świadczenia.
Podatnicy przenoszący rezydencję podatkową z zagranicy do Polski po 31 grudnia 2021 mogą skorzystać z „ulgi na powrót” przez cztery kolejne lata.
W przypadku zbiegu ulgi „dla młodych” i ulgi „na powrót” stosuje się tę pierwszą ulgę. Suma przychodów zwolnionych od podatku w ramach ulgi „dla młodych” i ulgi „na powrót” nie może przekroczyć kwoty 85.528. Suma łącznych kosztów uzyskania przychodów autorskich (50%) oraz ulgi „dla młodych” i ulgi „na powrót” nie może przekroczyć 120.000.
Podatnicy posiadający co najmniej czwórkę dzieci mogą skorzystać z nowej ulgi „rodzina 4+”. Roczny limit zwolnienia podatkowego dla nowej ulgi wynosi 85.528 dla każdego z rodziców.
Zatrudnione kobiety po osiągnięciu 60 roku życia i mężczyźni po osiągnięciu 65 roku życia mogą skorzystać z nowej ulgi „dla pracujących emerytów”. Roczny limit zwolnienia podatkowego dla nowej ulgi wynosi 85.528. Suma łącznych kosztów uzyskania przychodów autorskich (50%) oraz ulgi „dla pracujących seniorów” nie może przekroczyć 120.000.
Łączna kwota przychodów pracowniczych zwolnionych z podatku z tytułu ulgi „dla młodych”, ulgi „na powrót” i ulgi „dla pracujących seniorów” nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty 85.628, a suma łącznych kosztów uzyskania przychodów autorskich (50%) oraz przychodów zwolnionych z wyżej wymienionych ulg nie może przekroczyć kwoty 120.000. W PIT wszystkie wyżej wymienione ulgi będą wykazywane oddzielnie wraz z informacją o kwotach podlegających opodatkowaniu po przekroczeniu limitu. Przychody objęte nowymi ulgami stanowią podstawę wymiary składek na ubezpieczenia społeczne niezależnie od zwolnienia.
W przypadku ulgi „dla młodych” składkę zdrowotną oblicza się na zasadach ogólnych i obniża się do poziomu hipotetycznej zaliczki na PIT obliczonej na podstawie przepisów obowiązujących w grudniu 2021, która to zaliczka byłaby należna, gdyby nie zwolnienie z podatku. W przypadku nowych ulg „na powrót”, „rodzina 4+”, „dla pracujących seniorów” analogicznej zasady nie wprowadzono, co oznacza, że składka zdrowotna jest obniżona do zera. Ministerstwo Finansów planuje usunąć tę lukę poprzez wydanie interpretację lub zmianę przepisów.
Zostaje wprowadzona ulga dla klasy średniej. W rocznym rozliczeniu PIT ulga dla klasy średniej oznacza zmniejszenie podstawy opodatkowania dla podatników, których roczna suma uzyskanych przychodów jest nie mniejsza niż 68.412 i nie większa niż 133.692. W zeznaniu rocznym podatnik zmniejsza podstawę opodatkowania o kwotę wyliczoną według wzoru (P oznacza roczną sumę przychodów):
• (P x 6.68% – 4566 zł) ÷ 0.17 jeśli P jest mniejsze od kwoty 102.588
• (P x (- 7.35%) + 9829 zł) ÷ 0.17 w przeciwnym wypadku
Odszkodowania i zadośćuczynienia przyznawana na podstawie obowiązujących przepisów prawa są wolne od podatku.
Zleceniobiorcy mają prawo do wolnienia przychodów z tytułu ulgi „na powrót”, ulgi „rodzina 4+” i ulgi „dla seniorów”. Nie obowiązuje ich roczne ograniczenie sumy KUP 50% i zwolnień z tytułu ulg do kwoty 120.000. Skorzystają z nowej kwoty wolnej dopiero w rozliczeniu rocznym. Osób tych nie obowiązuje także ulga dla klasy średniej. Zleceniobiorcy, których dochody nie przekroczą rocznie 30.000 mogą złożyć oświadczenie o niepobieraniu zaliczki na podatek dochodowy. W przypadku zleceniobiorców jeżeli płatnik przekaże do ZUS zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych w terminie do 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczeń emerytalnych i rentowych, to objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego w zgłoszeniu. A jeśli zgłoszenie zostanie przekazane w terminie późniejszym niż 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczeń emerytalnych i rentowych, to objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym nastąpi od dnia wpływu wniosku do ZUS. Ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego nastąpi od dnia wskazanego w zgłoszeniu wyrejestrowania, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym zgłoszenie zostało złożone w ZUS. W okresie od dnia objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym do dnia ustania, obowiązkiem płatnika będzie rozliczać i opłacać składki za każdy miesiąc trwania tych ubezpieczeń a w okresie od dnia przystąpienia do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego do dnia złożenia wniosku o wyrejestrowanie z niego, składki na to ubezpieczenie będą należne i dochodzone.
Od 1.01.2022r. ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie. Obowiązek ubezpieczeń powstaje z dniem powołania, a wygasa z dniem odwołania. Osoby te zgłasza do ubezpieczenia zdrowotnego podmiot wypłacający wynagrodzenie. Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki. Podstawę wymiaru stanowi wypłacone wynagrodzenie. Członkowie Zarządu spółek kapitałowych są powoływani i odwoływani na podstawie przepisów KSH w drodze uchwały przez wspólników (sp. z o.o.) lub radę nadzorczą (S.A.). Mogą pełnić funkcję odpłatnie jak i nieodpłatnie. Wynagrodzenie członków zarządu z tytułu pełnionej funkcji, organy właścicielskie określają w uchwale. W wyniku powołania między spółką a członkiem zarządu powstaje stosunek prawny oparty na przepisach KSH, o ile nie zostanie nawiązany z członkiem zarządu inny stosunek, np. stosunek pracy czy stosunek cywilnoprawny. Pełnienie funkcji członka zarządu możliwe jest na podstawie: powołania w drodze uchwały, umowy o pracę, umowy o zarządzanie przedsiębiorstwem / kontraktu menedżerskiego. Jeżeli członek zarządu pełni swoją funkcję bezumownie, wyłącznie na podstawie powołania za wynagrodzeniem, w tym przypadku: nie podlega ubezpieczeniom społecznym (powołanie nie stanowi tytułu do tych ubezpieczeń), a od 1.01.2022r. będzie obowiązkowo podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu. Podstawę wymiaru składki zdrowotnej stanowić będzie przychód, na który składa się wypłacone wynagrodzenie plus wartość dodatkowych świadczeń. Składka zdrowotna w wysokości 9%. W przypadku członka zarządu z umową o pracę wynagrodzenia (w tym również za udział w posiedzeniach zarządu na podstawie uchwały) i inne świadczenia uzyskane z tego tytułu przez członka zarządu, stanowią przychody ze stosunku pracy. Sąd Najwyższy w wyroku z 10 stycznia 2006 r. (sygn. akt I UK 121/05) wskazał, że udział w posiedzeniach zarządu spółki z o.o. należy do pracowniczych obowiązków członka zarządu zatrudnionego na stanowisku wiceprezesa zarządu na podstawie umowy o pracę.
Od 1.01.2022r. z preferencyjnego opodatkowania będą mogli skorzystać tylko małżonkowie, a osoby samotnie wychowujące dzieci zostały pozbawione tej preferencji. Likwidację preferencyjnego rozliczenia dla samotnych rodziców zastąpiono odliczeniem 1500 zł rocznie od podatku. Nowelizacja wprowadza prawo do wspólnego opodatkowania dochodów małżonków: za rok, w którym został zawarty związek małżeński (zrezygnowano z warunku pozostawania w związku małżeńskim przez cały rok) w przypadku śmierci jednego z małżonków w roku zawarcia związku małżeńskiego lub w roku następnym zanim złożono zeznanie podatkowe za ten rok (zrezygnowano z warunku istnienia wspólności majątkowej przez cały rok) złagodzono warunki wykluczające wspólne opodatkowanie (po zmianach „zerowy PIT-36L i PIT 28-z działalności gospodarczej – pozwala na wspólne opodatkowanie).
Dodatkową korzyścią dla małżonków podlegających nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, w tym także owdowiałych będzie odliczenie „ulgi dla klasy średniej” od połowy sumy łącznych przychodów Małżeński PIT – ulga dla klasy średniej. Przy wspólnym rozliczeniu podatnicy będą też mieli prawo do ulgi dla klasy średniej, w przypadku pracowników i przedsiębiorców płacących podatek według skali, których roczne przychody wynoszą od 68 412 zł do 133 692 zł, każdy z małżonków może odliczyć ulgę od połowy sumy łącznych przychodów uzyskanych przez nich w roku podatkowym. Owdowiały małżonek może także złożyć wniosek o łączne opodatkowanie, jeżeli między małżonkami istniała w roku podatkowym wspólność majątkowa lub pozostawał w związku małżeńskim w roku podatkowym, a jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego albo zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego za ten rok. Owdowiały małżonek, który rozlicza się na ww. zasadach nie może stosować w danym roku nowej ulgi na dziecko 1500 zł.
Od 1.01.2022 pojawia się możliwość skorzystania z nowej ulgi w wysokości 1.500 złotych dla osób samotnie wychowujących dzieci małoletnie, pełnoletnie otrzymujące zasiłek lub rentę i pełnoletnie uczące się.
RB
